Enklask nevez : e Plouvorn, 80.000 pemoc’h, ammoniak ha nitratoù
Splann ! - 06/01/2023![Plouvorn, commune finistérienne de 2.900 habitants, est un symbole de l’intensification de l’élevage porcin. Avec ses 80.000 porcs, elle abrite 28 fois plus de cochons que d’habitants. Les journalistes Kristen Falc’hon (« Splann ! ») et Floriane Louison (« Mediapart ») ont enquêté sur les conséquences environnementales de cette concentration. Crédits : Faustine Sternberg](https://splann.org/wp-content/uploads/2023/05/230523-Splann-Enquete-lobby-porcin-cochon-bis-min-e1685616642181-600x327.jpg)
Da heul ar sevel listri eo erruet embregerezhioù industriel e-leizh d’en em staliañ e Sant-Nazer. Seizh outo a brodui pe stok danvezioù dañjerus evit an…
Talvoudus-meurbet eo kleuzioù ha girzhier gwalarn Frañs e-tal reuz direizhder an hin ha diskar ar vev-liesseurted. Padal e kouezh ar c’houst merañ war zivskoaz al…
Pell mat eo Cooperl hiriv an deiz diouzh ar strolladig 25 saver moc’h en deus savet anezhi. Deuet eo da vezañ ur gompagnunezh etrevroadel.
C’hoant zo staliañ mil labourer-douar ar bloaz a-benn 2028 e Breizh. Hiziv n’eus nemet 500 a zeu a-benn d’en em staliañ e-keit ma weler tiez-feurm…
Un enklask nevez zo da lenn ! Goude bezañ bet embannet un enklask diwar-benn an atant Avel Vor, e Landunvez (29) e miz Gouere, aet eo hon c’hazetennerien war-zu Plouvorn (29), kêrbenn ar pemoc’h industriel. Kenbroduet eo bet ar pennad gant Mediapart.
E Plouvorn, 2.900 a annezidi, ez eus tost da 80.000 porc’hell a-dreñv mogerioù teñval ar 17 atant desevel ezdouar. 25 gwech muioc’h a voc’h eget a annezidi.
Ar gazetennerien Kristen Falc’hon (Splann !) ha Florianne Louison (Mediapart) o deus kaset da benn an enklask diwar-benn efedoù an disaverezhioù moc’h-se.
80 % an desaverezh eno zo staliadurioù rummet evit an endro (SREE), da lâret eo e vezont gant ouzhpenn 2.000 loen pep hini. Ha n’eo ket echu : bep bloaz, pe dost e vez kaset goulennoù astenn an tiez-feurm da servijoù ar Stad.
Evel atant Kalarnou. Goulennet eo bet e 2020 an aotre da broduiñ teir gwech muioc’h. Ma vefe eus ar raktres-mañ, e teufe da vezañ eil brasañ kraoù-moc’h Frañs gant 20.000 « loen kevatal » hag ur produiñ 45.600 pemoc’h kig ar bloaz. Nebeut goude an SA Kerjean, eus kumun Taole, tost alese. Nac’het eo bet an aotre gant ar prefeti evit poent. Met diskoachet hon eus e vefe eus un doser all o vezañ studiet.
33.000 m³ hañvouez a vefe produet bep bloaz, pe 13 poull-neuial olimpek leun gant dilaoskadennoù bep bloaz.
Ar gumun zo an hini saotret ar muiañ gant an amoniak e Breizh, ur gaz a ra sevel partikulennoù moan, pere a vez pennabeg d’un niver bras a dud mervel bep bloaz e Frañs.
Kalite an dour n’eo ket gwelloc’h ; an Horn a vez ken saotret ma eo serret al lec’h pakañ dour abaoe 2007. Abaoe m’eo serret al lec’h añchañ e vez sachet dour en ur wazh, gwazh Koatoulzac’h ha d’ober en devez da bourvez dour rak re izel eo an dour.
Dilerc’hioù an desaverezh askoridik a vez eeunoc’h gwelet anezho. Kavet e vezont war dachenn-dour e-lec’h ma ‘z a tud Plouvorn da gouronkañ ha da bourmen. An dachenn dour a vez kaset betek an Horn da c’houde. Hedal a ra an douaroù a vez skuilhet teil hag hañvouez gant meur a atant.
En o buhez pemdez e sant an annezidi pouez an desaverezh moc’h : difennet dezho kouronkañ, gwask war an dilennidi, « un omerta » a vez ingal… Ar moc’h en em sil e pep lec’h, eus banniel harperien ar skipailh melldroad lec’hel, betek an ti-kêr.
Lennit hon enklask « Moc’h fall »
Lennit hon enklask « Moc’h fall »
Resevit bep miz danvezioù nevez flamm dre vail ha bezit kelaouet eus hon enklaskoù nevez, e brezhoneg. Digoust eo !
En ur lakaat ma anv evit lizher-kelaouiñ Splann ! e asant din e vo implijet ar roadennoù personel am eus pourchaset (chomlec'h postel) da-ge